Skip to main content

GASSAN Diamonds viert zijn jubileum als familie

27 maart 2020

GASSAN Diamonds viert dit jaar haar 75-jarig bestaan. Amsterdam XXXL stuurde Martin Anders Tukker naar de Nieuwe Uilenburgerstraat voor een gesprek met president-directeur Benno Leeser en zijn in het bedrijf meewerkende kinderen. Martin kwam flink onder de indruk terug met zijn verhaal – een verhaal met de hoofdletter F van Familie. Tekst Martin Anders Tukker.

DIT JAAR BESTAAT DE DIAMANTFIRMA GASSAN Diamonds precies 75 jaar. Een korte rekensom leert dat de firma is opgericht in 1945, het jaar waarin de Tweede Wereldoorlog eindigde. Terwijl Europa, en daarmee natuurlijk ook Nederland, grotendeels in puin ligt, besluit de dan 35-jarige Samuel Gassan in oktober van dat jaar de diamantbranche in Amsterdam een herstart te geven en GASSAN Diamonds te beginnen. Samuel heeft de oorlog overleefd door in 1942 een barre tocht te ondernemen naar Zwitserland. Hij bekostigde zijn verblijf daar met de door hem bijeen gespaarde diamanten, die hij in de hak van zijn schoenen had meegesmokkeld. Zijn ouders zijn in 1942 bij aankomst in Auschwitz vermoord, maar gelukkig heeft hij na de bevrijding wel zijn dochter Anita en zijn eerste vrouw teruggevonden. Marcella van der Weg van het tijdschrift Ons Amsterdam interviewde Anita in 2007 en zij schreef er dit over: ‘Als repatriëringsofficier in het Britse leger vond Samuel zijn (ex-)vrouw en dochter later terug in Eindhoven, sterk vermagerd. Anita: ‘Hij kreeg te horen dat er een groep uit de kampen was binnengekomen en is gaan kijken in de school waar we waren opgevangen. Daar liep ik. En ik herkende hem. Hij mij niet… Ik roep er ook altijd bij dat ik dit niet met droge ogen kan vertellen.’

VEERKRACHT
Samuel is in 1945 al gepokt en gemazeld in de diamantbranche. Zijn vader was diamantbewerker en zelf was hij als 15-jarig jochie al begonnen als diamantsnijder in de stoomdiamantslijperij Boas in de Nieuwe Uilenburgerstraat. Met een aantal slijpers begint hij minder dan een half jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog, met een ongelooflijke veerkracht, aan dit nieuwe avontuur. De eerste jaren werkt hij met zijn personeel vanuit de Diamantbeurs op het Weesperplein, waarbij de nadruk ligt op verkoop in de groothandel. Vooral in Scandinavië wordt in die periode een afzetmarkt gevonden. Nadat ook Zwitserland een afzetmarkt is geworden, begint de diversificatie. De zaak groeit door en na een periode aan de Zwanenburgwal komt de firma terecht op de Nieuwe Achtergracht. Daar vinden dan ook de eerste rondleidingen plaats. Wanneer Samuel in 1983 overlijdt, laat hij een bloeiend en springlevend bedrijf achter. Het is echter niet dochter Anita die het stokje overneemt; zij heeft gekozen voor een carrière buiten de diamantbranche – ze is bekend geworden als één van de meest bijzondere en geliefde kinderrechters die ons land ooit heeft gekend, Anita Leeser-Gassan. Ze trouwde met Rolf Leeser, een destijds zeer bekende voetballer bij Ajax. Het was aan hun zonen Guy en Benno Leeser om GASSAN Diamonds veilig naar de 21ste eeuw te loodsen. Benno Leeser is sinds 1983 de president-directeur. Broer Guy is in New York gevestigd en doet daar de buitenlandse aftersales voor de firma. Met Benno en zijn twee kinderen heb ik een afspraak gemaakt. We treffen elkaar in Benno’s werkkamer voor een gesprek over de firma. ‘Een familiebedrijf,’ wordt me als eerste toevertrouwd en zoals al snel blijkt, is dat een treffende maar ook de enige juiste benaming.

ZIRKONIA
Benno begint ons gesprek met de introductie van Debora en David, zijn dochter en stiefzoon. ‘Het heet wel stiefzoon, maar wij noemen dat hier zirkonia, net geen echte diamant, maar hij hoort er meer dan bij. David is mijn zirkonia-zoon.’ Het tekent direct de ontspannen sfeer in dit schitterende pand. Familie is voor deze mensen net zo belangrijk als eten en drinken, dat is wel duidelijk. Benno, David en Debora nemen eerst ruimschoots de tijd om mij het verhaal van ‘opa Samuel’ te vertellen. Iets meer dan de helft van de nu verstreken 75 jaar was hij immers de grote gangmaker achter het bedrijf. Het waren zogezegd grote schoenen die gevuld moesten worden, toen Samuel overleed. Benno en zijn broer namen het roer in handen van een dan al enorm goed florerend bedrijf, waarbij het niet meer alleen ging om de verkoop van de fraaie glinstertjes of horloges: GASSAN was op de Nieuwe Achtergracht al begonnen met het geven van rondleidingen. Maar zo eind jaren tachtig bleek het fraaie pand aan de Nieuwe Achtergracht door gebrek aan parkeerplaatsen te klein te worden voor het almaar expanderende bedrijf. Het kon de toeloop van geïnteresseerden nauwelijks nog aan.

TERUG OP DE PLEK WAAR OPA BEGON
‘We hebben toen lang gezocht naar een nieuwe, grotere plek. Wonder boven wonder kwam het pand waar opa ooit als diamantsnijder was begonnen te koop te staan.’ Ondanks de enorme uitdaging die het zou blijken te zijn om het pand aan de Nieuwe Uilenburgerstraat dusdanig te verbouwen, werd de knoop doorgehakt en begon een verbouwing die ruim acht maanden in beslag zou nemen. ‘Een van de grote problemen was dat het pand volgestouwd lag met kleding en lappen stof. Daarnaast waren er vanuit monumentenzorg tal van beperkingen opgelegd die de interne verbouwing er niet makkelijker op hebben gemaakt.’ Op 5 april 1990 is het gebouw, zoals we dat nu kennen, klaar voor gebruik en zetelen familie en personeel waar het voor Opa Samuel allemaal is begonnen. Nu schrijf ik wel ‘familie en personeel’, maar daar wordt bij GASSAN Diamonds anders tegenaan gekeken. Familie zijn houdt niet op hier als je de familienaam niet draagt. Het personeel wordt net zo goed als familie beschouwd. Benno: ‘Mensen die hier komen werken zijn of heel snel weer vertrokken omdat we niet bij elkaar passen, of ze passen wel in onze familie en dan blijven ze echt heel lang.’

OPA’S KAMER
Met veel gevoel voor historie is in het pand een werkkamer ingericht met daarin het bureau en de vergadertafel van opa Samuel, die mee zijn gekomen vanaf de Nieuwe Achtergracht. Het is een statige kamer waar het schitterend geboende vakwerkbureau ouderwetse gedegenheid uitstraalt. Wie hier een afspraak heeft, vergadert in Opa’s kamer. Diletta, een van de sympathieke dames die vakkundig rondleidingen verzorgt, noemt het Grootvaders Kamer. Ze legt uit dat, ondanks dat opa daar dus nooit feitelijk kantoor heeft gehouden, met het ontwerpen van die kamer een monument voor de oprichter is gecreëerd. Die duidelijke bewondering voor opa is er ook voor elkaar. Als Debora vertelt over oma Anita, Benno’s moeder, of over haar eigen sieradenlijn Choices by DL, zitten de andere twee te glinsteren en kijken je aan met een blik waaruit de onverholen waardering voor de ander blijkt. Dit is een familie die elkaar naar een hoger plan tilt. Onder het bewind van Benno zijn bijvoorbeeld twee patenten in het bezit van de familie gekomen. Benno: ‘Amsterdam staat bekend om een specifieke slijpwijze, de Amsterdam Cut. Wij hebben daar 16 facetten aan de bovenkant en 48 aan de onderzijde aan toegevoegd. Dat is de Gassan 121.’ Tal van grote sieraden- en horlogefirma’s zijn onze uniek geslepen 121 gaan gebruiken bij de vervaardiging van hun juwelen. Daarvoor kunnen ze uitsluitend bij ons terecht. Elke 121 die we hier slijpen wordt gewaarmerkt met onze naam.’ Ook de sieradenlijn Choices by DL heeft een patent bemachtigd. Het concept van deze unieke sieradenlijn is om een basic sieraad als een ring of pendant telkens te voorzien van een andere steen en sluitring, zodat je stemming én kleding kunt afstemmen op de sieraden die je draagt. Op de bajonetsluiting die de stenen vastzet op ring of pendant zit eveneens een patent. Anno 2020 exploiteert de firma winkels en boutiques in Amsterdam en op Schiphol en heeft zes winkels op Singapore Airport. Er staan aan de lopende band rondleidingen geboekt in het hoofdkantoor en men heeft een eigen evenementenafdeling. Deze verzorgt de planning en uitvoering van rond de 300 evenement- en beursdagen die per jaar worden bezocht of zelf worden georganiseerd. Trots vertelt Benno dat het bijvoorbeeld dit jaar is gelukt om prominent aanwezig te zijn bij de Grand Prix Formule 1 in Zandvoort. Op de werkkamer van Benno hangt onderstaande foto aan de muur. Het is Opa Samuel die achter zijn bureau zit en kijkt naar kleinzoon Benno. Ook hier heeft de nieuwe generatie gevoel voor historie aan de dag gelegd. Naast die foto hangt een remake. Ditmaal met Opa Benno die vertederd kijkt naar zijn kleindochter Djulia. 

VIJFDE GENERATIE
Beschreef ik al hoe mijn gesprekspartners duidelijk blijk geven van bewondering voor elkaar, dat wordt helemaal evident als we de toekomst van GASSAN bespreken. Davids kinderen staan ook te trappelen om deel uit te gaan maken van de club en drukken al voorzichting hun stempel erop. De 18-jarige Giselle is de bedenkster en ontwerpster van By GiGi, een sieradenlijn gericht op haar leeftijdgenoten. Er zijn armbandjes, ringen en colliers met als thema Love. De hartjes en sterretjes zullen een echt jong publiek aanspreken. Natuurlijk is dit een uitgelezen kans voor de jonge ontwerpster. Op een enkele popster na misschien kan toch niemand van die leeftijd claimen een sieradenlijn te hebben ontworpen. Laat het verder aan de vakmensen van GASSAN maar over om ook hier slechts tevreden te zijn met de allerbest leverbare kwaliteit in goudsmeden en steenzetting. De kwaliteit van By GiGi is geheel volgens de GASSAN standaard. Trotse vader David is echter nog niet eens klaar met zijn verhaal. Ook zijn zoon Guy (vernoemd naar Benno’s broer) is inmiddels toegetreden tot de familieonderneming . Hij ontwierp, samen met zijn vader, een horlogelijn die qua prijs richting middensegment gaat en zich onderscheidt door eenvoud en kwaliteit. De horloges uit de collectie Guy David zijn zeer schappelijk qua prijs. De kostbaarste Guy David is er rond de 400 euro. Klein, maar niet geheel onbelangrijk detail: zoon Guy, die actief heeft mee ontworpen, is pas 16 jaar oud! Trotse papa David over zijn zoon: ‘Tot zelfs over de vraag welke wijzers er voor een bepaald horloge moesten worden gebruikt, werd door hem lang nagedacht en gediscussieerd. Hij heeft een geweldig oog voor detail.’